Uczenie się to podróż

Jak powiedział Antoine de Saint-Excupery, „Kto się przestaje uczyć, umiera.” A przecież warto żyć! Uczenie się to podróż, która trwa przez całe życie!

Idea lifelong learning

Po raz pierwszy idea ta pojawiła się w 1970 r., kiedy Paul Lengrand przedstawił na konferencji UNESCO raport zatytułowany „Wprowadzenie do koncepcji uczenia się przez całe życie”.

W 1996 r. ukazała się publikacja UNESCO pt. „Edukacja: jest w niej ukryty skarb”, w której wyartykułowano cztery fundamentalne zasady uczenia się:

• uczyć się, aby wiedzieć,
• uczyć się, aby działać,
• uczyć się, aby żyć wspólnie,
• uczyć się, aby być.

Kilka lat później w 2001 r. Komisja Europejska zdefiniowała lifelong learning jako „wszelkie działania związane z uczeniem się przez całe życie, zmierzające do poprawy poziomu wiedzy, umiejętności i kompetencji w perspektywie osobistej, obywatelskiej, społecznej i/lub związanej z zatrudnieniem”.

W strategii lizbońskiej uczenie się przez całe życie przedstawiono jako jedno z najważniejszych narzędzi osiągnięcia celu strategicznego – uczynienia Unii Europejskiej najbardziej konkurencyjną i dynamiczną gospodarką w świecie, gospodarką opartą na wiedzy, a społeczeństwo Unii Europejskiej – społeczeństwem wiedzy.

W najnowszych dokumentach, UNESCO postuluje reformy zakładające możliwość powrotu do “szkolnej ławy” w każdym wieku. Oczywiście osiągnięcie takiego stanu w społeczeństwie możliwe jest jedynie dzięki nieprzerwanemu poszerzaniu oferty edukacyjnej. Kształcenie dorosłych, pełniące niegdyś rolę zastępczą, o charakterze kompensacyjnym, staje się w ten sposób popularną formą aktywności edukacyjnej. Rozwój kultury, rosnące wymagania i motywacje, a także coraz większa dostępność, wspierana nowymi technologiami, powodują upowszechnianie się tej formy.

Dziesięć lat temu

W 2009 r. w czasie warsztatów Polskiej Izby Firm Szkoleniowych przedstawiciele firm z całej Polski debatowali nad sposobem upowszechnienia idei uczenia się przez całe życie, jednego z postulatów strategii lizbońskiej. Ówczesne dane z Eurostatu pokazywały, że Polska pozostaje daleko w tyle za liderami, to jest Danią, Szwajcarią i Islandią, które miały wskaźniki osób korzystających z edukacji ustawicznej na poziomie 25–30% ludności w wieku 25–64 lata. Jak sprawić, by w Polsce zdecydowanie więcej osób podnosiło swoje kwalifikacje i kompetencje? Przypomnijmy, że wskaźnik dla Polski kształtował się na poziomie 4,7%.

Wtedy właśnie zrodził się pomysł zorganizowania kampanii, trochę na wzór dawnych majowych Dni Oświaty, Książki i Prasy, która propagowałaby uczenie się przez całe życie.

Nie jest łatwo zorganizować takie przedsięwzięcie nie mając środków finansowych i opierając się głównie na entuzjazmie zainteresowanych firm, toteż w wielu miejscach odbyły się po prostu „drzwi otwarte” w firmach szkoleniowych. W Łodzi jednak zorganizowano zakrojone na wielką skalę pierwsze ogólnopolskie Dni Uczenia się Dorosłych, które odbyły się 9–10 maja 2009 roku .

Poprzedziła je debata w Urzędzie Marszałkowskim zatytułowana „Budowanie społeczeństwa wiedzy – odpowiedzialność interesariuszy. Samorząd – przedsiębiorcy – środowisko szkoleniowe”. Uczestnicy debaty podpisali Deklarację Społeczeństwa Wiedzy. Nazwiska osób, które złożyły podpisy pod Deklaracją, pokazują, jak dużą wagę przykładano do tego przedsięwzięcia!

9 i 10 maja na rynku łódzkiej Manufaktury, popularnego centrum handlowo-usługowo-rozrywkowego, odbył się dwudniowy piknik edukacyjny, który z kolei się wyróżnił tym, że w czasie jego trwania ustanowiony został oficjalny rekord Polski! Podczas pikniku w różnych formach edukacji wzięło udział 511 osób, co zostało oficjalnie stwierdzone i odnotowane w IX Księdze Rekordów Polski. W trakcie pikniku przewinęły się prawdziwe tłumy, bowiem oprócz „próbek” szkoleń i innych form edukacyjnych przygotowano wiele dodatkowych atrakcji, zwłaszcza dla dzieci: kąciki gier i zabaw, liczne konkursy, pokazy psów, pokazy przygotowane przez straż miejską i policję, znakowanie rowerów, ciekawe rozmowy na temat edukacji z osobami publicznymi i inne.

Druga kampania, rok później, była organizowana we współpracy z Uniwersytetem Łódzkim we wrześniu w salach i ogrodach przepięknego zabytkowego Pałacu Biedermanna, a trzecia organizowana była wspólnie z firmą członkowską PIFS – Centrum Edukacji i Doradztwa EGO w październiku 2011 roku.

Wszystkie edycje pomyślane były jako okazja do spotkań i wymiany myśli między instytucjami edukacyjnymi i środowiskiem szkoleniowym z jednej strony a potencjalnymi odbiorcami ich oferty z drugiej strony. Nie mogło też zabraknąć decydentów różnego szczebla: przedstawicieli władzy państwowej i samorządowej od Przewodniczącego Komitetu Stałego Rady Ministrów począwszy, poprzez Marszałka Województwa Łódzkiego, aż po przedstawicieli kuratorium oświaty, Wydziału Edukacji Miasta Łodzi, radnych miejskich i wojewódzkich. Oczywiście nie brakowało też przedstawicieli mediów, bowiem dzięki nim informacje o naszych przedsięwzięciach docierały do jeszcze szerszych kręgów osób potencjalnie zainteresowanych.

Przesłaniem towarzyszącym kampanii było powiedzenie każdemu z osobna: „Możesz być lepszy w tym, co robisz, możesz być mądrzejszy, możesz więcej zarabiać, możesz też robić zupełnie inne rzeczy – ale powinieneś się uczyć. Możliwości jest mnóstwo, zacznij ich szukać. Zobacz, co my możemy ci zaproponować”. I ludzie przychodzili, oglądali i zaczynali myśleć o swojej edukacji w inny sposób. Przestawała być kojarzona z czymś nudnym, stawała się pasjonującą przygodą, w wyniku której można odkrywać nowe lądy.

Kampania społeczna Dni uczenia się dorosłych 2019

Wg Eurostatu obecnie w Polsce jedynie 4% osób w wieku 20-64 lata uczestniczy w jakichkolwiek formach uczenia się. Te zatrważające dane klasyfikują nas na 5. miejscu od końca wśród 32 państw europejskich, grubo poniżej średniej europejskiej wynoszącej niespełna 11%. Dodajmy, że dla Szwajcarii i Szwecji wskaźnik ten przekracza 30%.

Co zrobić, by tę wstydliwą sytuację naprawić?

Polska Izba Firm Szkoleniowych pod honorowym patronatem Polskiego Komitetu ds. UNESCO powróciła do działań upowszechniających ideę lifelong learning i wznowiła kampanię społeczną Dni uczenia się dorosłych. Dlaczego? By pokazać, że uczenie się przez całe życie jest nie tylko koniecznie, ale przede wszystkim zmienia człowieka i jego życie na lepsze. Ułatwia funkcjonowanie na rynku pracy, poprawia jakość życia i uczy czerpać z niego przyjemność.

Organizatorzy pragną, by uczenie się stało się stylem życia i sposobem na spędzanie wolnego czasu w sposób atrakcyjny i twórczy. Z tego też powodu ważną częścią kampanii są wydarzenia zgłaszane przez firmy branży usług rozwojowych, skierowane do potencjalnych uczestników. Wielki wybór tych wydarzeń dostępny jest na stronie edurosli.pl – na uwagę zasługuje mnogość tematów, form i metod dostępnych na wyciągnięcie ręki tuż obok albo w Internecie.

Celem kampanii jest zwiększenie aktywności edukacyjnej dorosłych Polaków, przede wszystkim poprzez uświadomienie im znaczenia uczenia się – nie tylko jako uczestników rynku pracy, ale także dla przyjemności, zdrowia, tężyzny fizycznej czy rozwoju cywilizacyjnego – we wszystkich aspektach życia, tak by rozwijali przez całe swoje życie, odbywając najbardziej fantastyczna podróż, jaka może się nam przytrafić!
________________________________________